مورفولوژی دستگاه لامی گوزن زرد نر (Dama dama mesopotamica)
کد مقاله : 1856-5VBS
نویسندگان
بهرخ مرزبان عباس آبادی *
گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تخصصی فناوری های نوین آمل
چکیده مقاله
در جانوران چهارپا، دستگاه لامی همانند داربستی اسکلتی است که از حنجره، زبان و مجاری فوقانی تولید کننده صدا پشتیبانی می کند. آناتومی دستگاه لامی پستانداران در طول تکامل تا حد زیادی از لحاظ شکل کلی، قطعات استخوانی و عضلات اتصال دهنده آنها ثابت بوده است. از سویی دیگر مطالعات مختلف حاکی از وجود تفاوت هایی در میزانی استخوانی بودن، غضروفی بودن و یا لیگامنتی بودن بخش های مختلف این دستگاه در گونه های مختلف و یا افراد متعلق به یک گونه است. در پژوهش حاضر استخوانهای تشکیل دهنده دستگاه لامی گوزن زرد ایرانی نر یکی از نادرترین اعضای خانواده Cervidae مورد بررسی قرار گرفت.
لاشه 3 گوزن زرد ایرانی نر تلف شده با همکاری اداره حفاظت از محیط زیست استان مازندران به آزمایشگاه آناتومی دانشکده دامپزشکی انتقال یافت. پس از انجام روشهای معمول تمیز کردن استخوان، دستگاه لامی نمونه ها جدا شده و مورد بررسی قرار گرفتند.
در گوزن زرد ایرانی نر مانند سایر پستانداران دستگاه لامی شامل 5 استخوان جفتی (شامل: Thyrohyoid، Ceratohyoid، Epihyoid، Stylohyoid و Tympanohyoid) و یک استخوان بصورت منفرد (Basihyoid) بود. زانده زبانی به صورت برجستگی کوچک با نوکی پهن در قسمت قدامی استخوان Basihyoid قرار داشت. Tympanohyoid غصروفی و کوجک بود. استخوان Epihyoid نسبتا بلند بود(2.25± 39.12 میلیمتر). استخوان Thyrohyoid باریک و کشیده بود( 2.03± 38.93 میلیمتر) و با عضروف نسبتا بلندی به استخوان Basihyoid اتصال داشت. استخوان Ceratohyoid در قسمت خلفی باریکتر و در انتهای قدامی پهنتر بود (1.03± 5.1 میلیمتر) و Stylohyoid با طول 2.15± 98.32 میلیمتر بلندترین استخوان دستگاه لامی بود.
کلیدواژه ها
کلمات کلیدی: گوزن زرد ایرانی، دستگاه لامی، حنجره، نشخوارکنندگان
وضعیت: پذیرفته شده