اهمیت تکنیک کریسپر CRISPR)) و کاربرد آن در بخش بیوژنتیک
کد مقاله : 1469-5VBS
نویسندگان
پریسا نظری *1، عباس فرشاد2، اسعد وزیری2، امجد فرزین پور2
1گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی ، دانشگاه کردستان
2گروه علوم دامی، دانشکده کشاورزی؛ دانشگاه کردستان، کردستان، سنندج
چکیده مقاله
تا کنون روشهای مختلفی برای ویرایش هدفمند ژنوم از جمله نوکلئازهای زینک فینگر (ZFNs)، نوکلئازهای افکتور شبه فعال کننده‌ی رونویسی (TALEN) و کریسپر کاس 9 (CRISPR/Cas9) ایجاد شده است. ابزارهای مهندسی ژنوم بر اساس شکست دو رشته‌ای در جایگاه هدف ژنوم مورد نظر و متعاقباً ترمیم این برش‌ها از طریق مسیرهای نوترکیبی همولوگ و یا اتصال انتهاهای غیرهمولوگ عمل می‌کنند و بدینوسیله سبب تغییرات ژنتیکی مورد نظر می‌شوند. در سال‌های اخیر تکنیک CRISPR/Cas9 به عنوان یک روش نوین و کارآمد جهت ویرایش ژنوم مورد توجه قرارگرفته و بر اساس روش‌های ویرایش ژن سیستم ایمنی باکتری، پایه‌گذاری شده است. قابل ذکر است، از این تکنیک می‌توان برای درمان و کنترل بیماری‌های ژنتیکی، بهبود کیفیت غذا، ساخت داروها و نیز در حیوانات جهت اصلاح و بهبود عملکرد رشد و تولیدمثل استفاده کرد. این تکنولوژی مستقیماً DNA را هدف داده و از پروتئین Cas9 بعنوان مولکول برش‌دهنده‌ی DNA استفاده می‌کند، بطوری که توسط یک RNA راهنما که با DNA مورد نظر جفت می‌شود به توالی مورد نظر متصل شده و برش را انجام می‌دهد. در این مرور به این تکنیک جدید ویرایش ژنوم و کاربردهای آن در پستانداران پرداخته شده است.
کلیدواژه ها
بیماری، هدف‌گیری ژنی، ویرایش ژنوم، CRISPR/Cas9
وضعیت: پذیرفته شده