تأثیر عصارۀ هیدروالکلی شنبلیله بر روند تکاملی سیستم اعصاب مرکزی در جنین‌های موش صحرایی دیابتی شدۀ تجربی
کد مقاله : 1112-5VBS
نویسندگان
حمیدرضا مرادی *، ذبیح الله خاکسار، ابراهیم توکل کوخدان
گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه شیراز، شیراز، ایران
چکیده مقاله
دیابت از شایعترین اختلالات متابولیکی است. با وجود پیشرفت زیاد در کنترل عوارض دیابت در مادران باردار، ریسک تولد جنین‌های ناهنجار در آنان همچنان به‌طور چشم‌گیری بیش از جمعیت سالم است. در این مطالعه، اثرات عصارۀ شنبلیله بر روند تکاملی سیستم اعصاب مرکزی در جنین‌های موش‌های صحرایی دیابتی‌شده ارزیابی می‌شوند. 60 سر موش صحرایی ماده بالغ در شش گروه شامل: کنترل (بدون درمان)، القای دیابت تجربی (50 میلی‌گرم/کیلوگرم استرپتوزوتوسین)، دیابت+عصاره (1000 میلی‌گرم/کیلوگرم)، عصاره (1000 میلی‌گرم/کیلوگرم)، دیابت+گلی‌بنگلامید (5 میلی‌گرم/کیلوگرم)، گلی‌بنگلامید (5 میلی‌گرم/کیلوگرم) به‌طور تصادفی و برابر تقسیم شدند. موش‌های هر شش گروه توسط جفت‌گیری طبیعی باردار شدند. بعد از تشکیل سیستم عصبی در روزهای هجدهم و بیستم دوره بارداری، موش‌های مادر بیهوش و جنین‌های آنها به فرمالین بافر 10% برای مطالعات هیستومورفومتری و هیستوشیمی منتقل شدند. ضخامت لایۀ مادۀ خاکستری و تعداد سلول‌های مادۀ خاکستری و سفید در مخ و مخچه به‌صورت معنی‌داری در گروه القای دیابتی در مقایسه با سایر گروه‌های مطالعه کاهش نشان دادند (05/0>p). قطر عرضی کانال مرکزی نخاع و تعداد نورون‌ها و سلول‌های نوروگلیای مادۀ خاکستری ناحیۀ شبکۀ بازویی، قطر عرضی نخاع ناحیۀ شبکۀ کمری- خاجی نخاع به‌صورت معنی-داری کاهش نشان دادند (05/0>p). در مقابل، عصارۀ شنبلیله به‌طور معنی‌داری موجب افزایش ضخامت لایۀ مادۀ خاکستری و تعداد سلول‌های مادۀ خاکستری و سفید در مخ و مخچه، قطر عرضی نخاع و قطر کانال نخاع در مقایسه با سایر گروه‌های مطالعه گردید (05/0>p). نتایج نشان داد که عصارۀ شنبلیله می‌تواند اثرات منفی دیابت بر روند تکاملی سیستم اعصاب مرکزی در جنین‌های موش-های صحرایی القای دیابت تجربی را مهار نماید.
کلیدواژه ها
شنبلیله، دیابت تجربی، سیستم اعصاب مرکزی، موش صحرایی
وضعیت: پذیرفته شده