مطالعه اثربخشی تنبیه در اصلاح عملکرد رفتاری و آموزش رفتار مناسب در سگ‌های خانگی
کد مقاله : 1090-5VBS
نویسندگان
سینا سلاجقه *1، پرستو رحیمی2، مرتضی زنده دل3
1دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات، باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان، تهران، ایران
2دانشجو دکتری عمومی دامپزشکی، دانشکده علوم تخصصی دامپزشکی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
3استاد فیزیولوژی، گروه علوم پایه، دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران، تهران. ایران
چکیده مقاله
تنبیه، به‌ عنوان یک روش اصلاح عملکرد رفتاری و آموزش رفتار مناسب، در حیوانات شناخته شده‌است. استفاده از تنبیه نامناسب در ایجاب و اجتناب، می‌تواند با ایجاد اثرات سوء منجر به بروز مشکلات رفتاری گردد. در این مطالعه ضمن در نظر گرفتن عوامل محیطی و ژنتیکی، همراه با بررسی‌های میدانی و مصاحبه با صاحبین سگ‌های ارجاعی به کلینیک دامپزشکی منتخب، عملکرد رفتاری سگ‌ها در مقابل تنبیه‌های متداول از جمله فریاد و دستور، کتک‌زدن، پاشیدن آب، ایجاد تنهایی، منع غذایی، عدم اجازه گردش آزاد در ساختمان و حضور در محیط آزاد نظیر پارک و ... در 200 پرسشنامه تکمیل شده مورد بررسی قرار گرفت. تحلیل داده‌های آماری حاکی از به‌کاربردن روش‌های تنبیه فریاد و دستور(41%) ، ایجاد تنهایی (27%) و عدم اجازه در گردش آزاد در ساختمان (14%) و حضور در محیط آزاد نظیر پارک(10%) به عنوان پر استفاده‌ترین روش‌های شایع تنبیه در میان صاحبین سگ‌های خانگی بود؛ این در حالی بود که تولید سر و صدا توسط سگ‌ها (34%)، فرار از محل(27%) و ناخن‌کشیدن (21%) به عنوان واکنش‌های رفتاری عمده سگ‌ها در برابر شایع ترین تنبیه‌ها نظاره می‌گردید.کاربردی‌ترین روش تنبیه به منظور آموزش و اصلاح رفتار با کمترین اثرات سوء رفتاری و واکنش نامناسب از جانب سگ، دخل و تصرف در وعده‌های غذایی حیوان(>41%) است. به منظور استفاده از این روش بایستی موارد تغذیه‌ای و سلامتی حیوان درنظر گرفته شود. از سایر نتایج حاصل، عملکرد ضعیف غذا‌های تشویقی(<5%) در امر آموزش و اصلاح رفتار اشاره کرد که خود بر جنبه تجاری این محصولات اشاره دارد.
کلیدواژه ها
تنبیه، رفتار، سگ
وضعیت: پذیرفته شده